Ở phần 1 Đơn vị Tâm lý giới thiệu đến quý phụ huynh với 9 chiến lược xây dựng lòng tự tin cho trẻ và ở phần 2 này, chúng tôi xin giới thiệu 9 chiến lược tiếp theo, để cha mẹ tiếp tục phát huy khả năng cho trẻ. Sau đây là 9 chiến lược xây dựng lòng tự tin cho trẻ:
- Không so sánh trẻ với những người khác
Tránh so sánh trẻ với anh / chị / em khác với những câu hỏi như “Tại sao con không thể cư xử như anh của con / chị của con?” hoặc, “Hãy nhìn xem em gái của con học tốt như thế nào! Tại sao con không thể làm điều đó? ”
Những so sánh này khiến trẻ nghi ngờ bản thân, tin rằng trẻ không thể làm hài lòng cha mẹ hoặc đáp ứng kỳ vọng của cha mẹ và cuối cùng là trẻ thiếu tự tin.
- Đưa ra các nhiệm vụ phù hợp ở nhà hoặc lớp học với lứa tuổi của trẻ
Khi trẻ làm việc nhà hoặc công việc nhỏ, trẻ cảm thấy rằng chúng đang đóng góp có giá trị, điều này mang lại cho chúng cảm giác có năng lực và sự tự tin.
Giao cho trẻ những trách nhiệm phù hợp với lứa tuổi như dọn giường, cho thú nuôi ăn, dọn bàn ăn, gấp quần áo, thu dọn đồ chơi, v.v.
Giao cho học sinh các nhiệm vụ như cất đồ dùng hoặc phát giấy, lau bảng.
- Hãy để chúng đưa ra những lựa chọn phù hợp với lứa tuổi.
Giống như công việc nhà và các nhiệm vụ đặc biệt, các lựa chọn giúp trẻ cảm thấy có khả năng và năng lực thực hiện các nhiệm vụ được giao.
Cho phép trẻ đưa ra các quyết định phù hợp với lứa tuổi như mặc gì, ăn gì vào bữa sáng, chơi trò chơi gì hoặc sử dụng màu sắc nào, đi chơi ở đâu, v.v.
Giáo viên có thể xây dựng sự lựa chọn trong lớp học bằng cách để học sinh đưa ra quyết định về cách trẻ sẽ thể hiện khả năng của bản thân (ví dụ trẻ có khả năng về hội họa thì giúp trẻ phát huy khả năng thể hiện những điều trẻ biết như về thời tiết qua các bức tranh, viết về cảm nhận hay sáng tác những câu chuyện) hoặc để cả lớp thảo luận và đưa ra quyết định lựa chọn cách thức hoạt động.
- Khuyến khích trẻ thử những điều mới để phát triển các kỹ năng mới
Những đứa trẻ thiếu tự tin thường né tránh việc thử những điều mới hoặc đối mặt với những thử thách mới. Khuyến khích trẻ trong cuộc sống, thử các hoạt động mới và phát triển các kỹ năng mới. Điều này mang lại cho trẻ sự tự tin rằng chúng có thể giải quyết bất cứ điều gì xảy ra theo cách của chúng.
- Giúp trẻ vượt qua nỗi sợ thất bại
Nỗi sợ thất bại thường ngăn cản trẻ cố gắng và phát huy hết khả năng của mình, điều này có thể làm giảm đi sự tự tin một cách tự nhiên.
Giúp trẻ vượt qua nỗi sợ thất bại bằng cách dạy chúng rằng sai lầm là một phần hoàn toàn có thể chấp nhận của cuộc sống và rằng con người hiếm khi đạt được thành công mà không có thử thách và thất bại.
- Khuyến khích trẻ bày tỏ cảm xúc của mình.
Khi cha mẹ chỉ trích hoặc xem nhẹ cảm xúc của trẻ, trẻ có thể cảm thấy rằng cảm xúc không quan trọng, và bản thân trẻ cũng không quan trọng.
Khuyến khích trẻ thể hiện cả cảm xúc tích cực, tiêu cực và giúp trẻ nói chuyện qua những cảm xúc này một cách lành mạnh.
- Giúp trẻ nhận biết cha mẹ không vui với lựa chọn của trẻ chứ không phải với con người của trẻ.
Đôi khi, cha mẹ khó chịu với việc làm của trẻ là điều không thể tránh khỏi. Cha mẹ sẽ cần phải đưa ra những lời giải thích mang tính xây dựng và giải quyết vấn đề đó.
Tuy nhiên, hãy nói rõ rằng chính những lựa chọn hoặc hành động của trẻ mà cha mẹ cảm thấy không vui chứ không phải con người của trẻ như thế nào. Hướng mọi lời giải thích vào những hành động này thay vì chỉ trích trẻ bằng những câu như: “Con lười quá!” hoặc, “Tại sao con rất cẩu thả?”
- Thể hiện với trẻ bằng những cái ôm và tình yêu vô điều kiện với trẻ
Tình cảm thể hiện qua những cái ôm, chuyển tải sự yêu thương, sự chấp nhận, làm cho trẻ cảm thấy hạnh phúc, tự tin và thể hiện rằng chúng được quan tâm và quý trọng.
- Trẻ biết tình yêu của cha mẹ là vô điều kiện
Cha mẹ luôn thương con vô điều kiện nhưng đôi khi vô tình những cử chỉ, hành động có thể làm cho trẻ chưa cảm nhận hết điều mà cha mẹ muốn bày tỏ với trẻ.
Hãy nói rõ với trẻ ( hoặc với học sinh) rằng cha mẹ yêu thương và quan tâm đến trẻ ngay cả khi trẻ mắc sai lầm hoặc những quyết định chưa thật sự đúng đắn, đồng thời tránh chỉ trích, làm trẻ xấu hổ hay tổn thương.
Sự tự tin đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống của một đứa trẻ rất nhiều, và đó là một trong những món quà quan trọng nhất mà cha mẹ và giáo viên có thể dành cho trẻ.
Nếu cha mẹ không chắc nên bắt đầu từ đâu, hãy chọn một vài chiến lược từ danh sách này để thử thực hiện trong tuần này. Khi cha mẹ đã thành thạo những điều đó, hãy thử thêm một vài điều nữa.
Cho trẻ cơ hội để cảm thấy mình có khả năng và năng lực, đồng thời thể hiện qua lời nói và hành động rằng chúng được yêu mến và quý trọng.
Với sự hỗ trợ của cha mẹ, những đứa trẻ do bạn chăm sóc sẽ phát triển thành những cá nhân tự tin, hạnh phúc, thành công và phát triển.
Tài liệu tham khảo:
- https://biglifejournal.com/blogs/blog/child-confidence
- https://kidshealth.org/en/parents/self-esteem.html
- https://www.parents.com/toddlers-preschoolers/development/fear/secrets-of-confident-kids/
- https://www.businessinsider.com/psychologist-explains-how-to-raise-a-more-confident-child-2016-11
Chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Mỹ Dung
Đơn vị tâm lý – Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố
