Nghiến răng ở trẻ em

Nghiến răng là tình trạng khi các răng cọ sát với nhau khi trẻ thức/ngủ, được lặp đi lặp lại nhiều lần mà không nhằm mục đích thực hiện chức năng sống (ăn-nhai, phát âm, …)

Nghiến răng có thể xảy ra ban ngày hay ban đêm, có thể thấy ở bất kỳ độ tuổi nào, không khác biệt ở cả hai giới. Nghiến răng ở trẻ em có nguyên nhân như ở người lớn.

Nguyên nhân của nghiến răng? 

Nguyên nhân của nghiến răng là biểu hiện của nhiều yếu tố tâm sinh lý phức tạp, có thể đề cập đến như:

  • Yếu tố di truyền
  • Yếu tố tại chỗ thường do một hoặc một vài cặp răng tiếp xúc quá mức gây khó khăn trong hoạt động ăn-nhai, nói
  • Yếu tố toàn thân: rối loạn dinh dưỡng, rối loạn tiết niệu, rối loạn nội tiết là các nguyên nhân gây nghiến răng thường gặp ở trẻ em; rối loạn thần kinh trung ương (bại não)
  • Yếu tố tâm lý: stress là nguyên nhân thường gặp, điển hình tình trạng nghiến răng ở trẻ tăng khi trong mùa thi cử 

Triệu chứng của nghiến răng là gì?

Thường tình trạng nghiến răng của trẻ thường không được chú ý, chỉ được quan tâm khi tạo tiếng ồn gây ảnh hưởng đến các thành viên trong gia đình, hoặc khi có biểu hiện một vài triệu chứng sau

  • Đau đầu
  • Mòn răng/ mẻ răng, nứt, gãy men
  • Nhạy cảm răng: trẻ thường than đau răng khi ăn thức ăn nóng, lạnh, chua…
  • Lung lay răng
  • Đau vùng hàm mặt, quanh tai, đau khớp thái dương hàm

Làm cách nào để nhận biết trẻ nghiến răng? 

  • Biểu hiện tiếng ồn khi nghiến răng về đêm
  • Than đau hàm hay mặt sau khi ngủ dậy
  • Đau khi nhai
  • Tình trạng mòn răng, nứt răng tăng dần dù vệ sinh răng miệng ở trẻ tốt

Điều trị tình trạng nghiến răng như nào? 

  • Can thiệp vật lý: chườm đá/ấm để giảm cảm giác đau do cơ hàm
  • Tránh ăn đồ ăn cứng, đồ dai: kẹo cứng, thịt bò, kẹo sinh-gum
  • Uống nhiều nước mỗi ngày
  • Ngủ đủ giấc
  • Tập vật lý trị liệu cho vùng khớp thái dương hàm
  • Cố gắng giúp trẻ loại bớt tình trạng căng thẳng hằng ngày 
  • Một máng nhai được khuyến cáo trong trường hợp có tình trạng nghiến gây rối loạn khớp thái dương hàm và để tránh tình trạng mòn hoặc nứt răng do nghiến
    • Máng làm sẵn: được làm sẵn, dễ mua, không cần phải gặp bác sĩ răng hàm mặt trong trường hợp trẻ có ấn tượng nha khoa không tốt, hay trẻ có vấn đề tâm lý kém hợp tác khi điều trị trên ghế, nhưng kích thước có thể không phù hợp với hàm của trẻ, hay không ôm khít vào răng gây bật sút khi mang máng.
    • Máng cá nhân: được làm dựa trên cung răng của từng bé, phù hợp và khít sát khi đeo, được thực hiện bởi bác sĩ răng hàm mặt.

Ba mẹ có thể làm gì để giúp bé giảm tình trạng nghiến răng? 

Khi trẻ có tình trạng nghiến răng do stress thì việc ba mẹ cần làm là hỗ trợ trẻ, giúp trẻ thư giãn trước khi đi ngủ, một vài việc ba mẹ có thể làm:

  • Hạn chế xem TV và các thiết bị điện tử trước ngủ 
  • Cho trẻ nghe nhạc êm dịu để thư giãn
  • Cho trẻ được tắm bằng nước ấm 
  • Kể những câu truyện cổ tích hay cho trẻ đọc sách trước khi ngủ 
  • Việc tìm ra nguyên nhân khiến cho trẻ căng thẳng thông qua việc lắng nghe tâm sự của trẻ hoặc cho trẻ đến gặp các chuyên gia tâm lý khi cần.

Nghiến răng ở trẻ thông thường được phát hiện khi ba mẹ nghe được tiếng ồn khi trẻ ngủ, thường không biểu hiện cấp tính, nhưng vẫn cần được lưu ý và cần đưa trẻ đến bác sĩ răng hàm mặt để phòng ngừa các triệu chứng do nghiến răng gây ra, đồng thời phối hợp với bác sĩ y khoa để tìm ra nguyên nhân để có hướng xử trí phù hợp.

Khoa Răng Hàm Mặt
Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố