Ngạt nước

Đây là tai nạn khá thường gặp ở trẻ em sống ở vùng sông nước, ao hồ, biển,… và cả những nơi có nhiều hồ tắm, hồ bơi. Nguyên nhân chủ yếu ở trẻ nhỏ là do té ngã xuống ao hồ hoặc đâm đầu vào các lu, khạp, xô,… đựng nước.
Nước vào phổi làm thay đổi surfactan gây xẹp phổi, phù phổi, suy hô hấp, thiếu oxy não dẫn đến phù não và tăng áp lực nội sọ.
Tiên lượng phụ thuộc rất nhiều vào thời gian chìm dưới nước và sơ cứu bước đầu tại hiện trường.
Ngạt nước là nguyên nhân tử vong thứ ba của lứa tuổi từ 1 đến 14 tuổi ở các nước đang phát triển.
Ngạt nước hay gặp nhất ở lứa tuổi mới biết đi và trẻ 2 – 3 tuổi, trẻ nam thường gặp hơn trẻ nữ, tỷ lệ gặp cao nhất vào các tháng mùa hè.

Tất cả các trường hợp ngạt nước cần đưa đến cơ sở y tế
Tại Việt Nam, Viện chiến lược và chính sách Y tế cho biết tử vong do ngạt nước chiếm tỉ lệ 59% các tai nạn ở trẻ em.
XỬ TRÍ: TẠI HIỆN TRƯỜNG
Thái độ xử trí nạn nhân ngạt nước
Cần khẩn trương, hợp lý, kiên trì và phải có sự phối hợp nhịp nhàng giữa những người tham gia sơ cứu nạn nhân cũng như các nhóm cấp cứu từ tuyến địa phương đến tuyến cao hơn.
Ngưng thở: nhanh chóng thổi ngạt ngay khi vớt lên khỏi mặt nước

Ngưng thở ngưng tim: thổi ngạt, ấn tim nagy tại hiện trường

Hồi sức cấp cứu liên tục (trên đường vận chuyển) khi nạn nhân thở lại
Khi cấp cứu, không nên lôi trẻ quá xa và không nên xốc nước vì làm như thế sẽ mất thời gian quí báu để hồi sức trẻ. Phải hồi sức nạn nhân ngay khi lên bờ.

Khi trẻ uống nhiều nước, nước sẽ vào phổi và bụng nhiều đồng thời gây hạ thân nhiệt nhiều. Không nên hơ lửa vì làm thế sẽ gây phỏng,  có thể gây dãn mạch, hạ huyết áp. Tim nhanh và ngưng tim.
XỬ TRÍ: TRÊN XE CẤP CỨU
Hình: Sưu tầm

Tiếp tục hồi sức cho tới khi bệnh nhân thở lại và tim đập lại .
Thở oxy qua canula hoặc đặt nội khí quản bóp bóng giúp thở.
Thiết lập đường truyền tĩnh mạch để bơm các thuốc cấp cứu.
Mắc máy theo dõi nhịp tim.
Đặt ống thông dạ dày dẫn lưu nước tránh trào ngược vào đường hô hấp.
Kiểm tra sinh hiệu, độ bão hoà oxy thường xuyên.
Liên hệ với khoa cấp cứu tuyến cao hơn chuẩn bị tiếp đoán nạn nhân.

ĐIỀU TRỊ TẠI BỆNH VIỆN:
Tùy thuộc vào thời gian chìm trong nước và hồi sức ban đầu tại hiện trường
-Hỗ trợ hô hấp
Ngưng thở: giúp thở bằng máy

Tự thở được : thở NCPAP hoặc oxy canulla


-Chống sốc
-Chống phù não
-Chống co giật
-Điều chỉnh rối loạn điện giải, thăng bằng kiềm toan
-Kháng sinh
-Giữ ấm
-Dinh dưỡng

PHÒNG NGỪA
Vấn đề phòng ngừa ngạt nước rất quan trọng. Theo thống kê tại Bệnh viện Nhi đồng 1, các trường hợp ngạt nước do té vào ao, sơng gần nh, các dụng cụ chứa nước trong nhà như lu khạp, sô nước, … chiếm khoảng 20% và đa số ở trẻ < 5 tuổi. Do đó, cần phải giáo dục hướng dẫn các bậc cha mẹ cách bảo quản tốt các dụng cụ chứa nước trong nhà.

Ngoài ra cần ngăn cấm trẻ tắm sông, ao, hồ, biển, … hoặc những nơi không người quản lý trông nom trẻ. Hơn nữa, cần quản lý chặt chẽ trẻ em tắm tại các hồ bơi, các cứu hộ viên nên làm việc tích cực và phải được hướng dẫn cách sơ cứu ngạt nước cho cả người lớn và trẻ em.
Huấn luyện thực tập bơi lội cho học sinh



Tại trường học, cần có kế hoạch giáo dục và huấn luyện thực tập bơi lội cho học sinh


Huấn luyện thực tập bơi lội cho học sinh

Đội cứu hộ lưu động.

Việc tổ chức các đội, nhóm cấp cứu lưu động là rất cần thiết trong hoàn cảnh hiện nay của nước ta khi trình độ dân trí chưa cao, người dân còn quá nhiều sai lầm trong sơ cứu ngạt nước dẫn đến những hậu quả đáng tiếc cho trẻ và gia đình.

THS NGUYỄN HỮU NHÂN – TRƯỞNG KHOA CẤP CỨU
BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG THÀNH PHỐ