Bạn biết gì về trợ lý điều dưỡng?

Tỉ lệ điều dưỡng, hộ sinh/bác sĩ ở bệnh viện công chỉ đạt 1,86 – Nguồn tin Sở y tế tháng 10/2022 

Tại buổi làm việc với Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM sáng 7-10, ông Nguyễn Hoài Nam – phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM – cho biết tỉ lệ điều dưỡng, bác sĩ tại một số bệnh viện công đang có xu hướng giảm, ảnh hưởng đến chất lượng chăm sóc người bệnh. 

Để đảm bảo chăm sóc tốt cho người bệnh, phải đạt yêu cầu 3 điều dưỡng, hộ sinh/bác sĩ. Tuy nhiên, qua khảo sát, tỉ lệ điều dưỡng, hộ sinh/bác sĩ tại các bệnh viện công lập là 1,86 và có hơn 55% tổng số khoa lâm sàng có tỉ lệ điều dưỡng/bác sĩ dưới 2.

Trước tình trạng thiếu điều dưỡng tại các bệnh viện TP.HCM, ngành y tế TP mong muốn có thêm trợ lý điều dưỡng. Những người này được đào tạo ngắn hạn trong 3 tháng, hỗ trợ người bệnh trong vệ sinh cá nhân, giường bệnh; ăn uống, di chuyển trong bệnh viện, đi làm các xét nghiệm…

Cần lắm loại hình “trợ lý điều dưỡng” tại các khoa điều trị và chăm sóc bệnh nhân nặng

Có một loại hình nhân viên y tế hiện chưa có ở Việt Nam nhưng lại khá phổ biến tại nhiều nước trên thế giới, đó là “trợ lý điều dưỡng” (thuật ngữ tiếng Anh là Certified Nursing Assistant (Mỹ), Nursing Associate (Anh) hoặc Nursing Aide (Singapore),…). Thực tế cho thấy việc có thêm loại hình nhân lực y tế là trợ lý điều dưỡng tại các quốc gia này đã giúp cải thiện chất lượng chăm sóc người bệnh và góp phần giảm bớt áp lực và tăng cường hiệu suất làm việc của người điều dưỡng tại các khoa có người bệnh nặng.

Tham khảo các hệ thống y tế các nước trên thế giới, loại hình nhân lực y tế là trợ lý diều dưỡng có thể dễ dàng tìm thấy tại Mỹ, Canada, Úc, Anh, Pháp, Đức, Thụy Điển, Đan Mạch, Hà Lan, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và nhiều quốc gia khác.

Tại Mỹ, Certified Nursing Assistant (CNA) là một loại trợ lý điều dưỡng, có trách nhiệm hỗ trợ bác sĩ và điều dưỡng trong việc cung cấp dịch vụ chăm sóc người bệnh. CNA thường được bố trí làm việc trong các cơ sở y tế như bệnh viện, trung tâm chăm sóc sức khỏe, viện dưỡng lão và chăm sóc người bệnh tại nhà riêng của người bệnh. CNA thực hiện các nhiệm vụ cơ bản như giúp bệnh nhân vệ sinh cá nhân, thay tã, đo huyết áp, đo nhiệt độ, giúp người bệnh đi lại, ăn uống,… CNA cũng có trách nhiệm báo cáo tình trạng của người bệnh cho các bác sĩ và điều dưỡng đang điều trị biết. Để trở thành một CNA, cần hoàn thành khóa đào tạo và đạt chứng chỉ CNA của bang hoặc liên bang. Các khóa đào tạo CNA thường kéo dài từ 4 đến 12 tuần, tùy theo quy định của từng bang hoặc trường đào tạo. Sau khi hoàn thành khóa đào tạo và đạt chứng chỉ, CNA có thể được tuyển dụng để làm việc trong các cơ sở y tế.

Tại Anh, Nursing Associate (NA) là tên gọi của loại hình trợ lý điều dưỡng. Để trở thành NA, phải mất khoảng 2 năm tham gia chương trình đào tạo. Chương trình bao gồm cả học lý thuyết và thực hành tại bệnh viện hoặc các cơ sở chăm sóc sức khỏe khác. Sau khi hoàn thành chương trình đào tạo, NA có thể thực hiện các nhiệm vụ chăm sóc người bệnh cơ bản, giúp các bác sĩ và điều dưỡng trong chăm sóc người bệnh. Tuy nhiên, NA không có quyền thực hiện những nhiệm vụ chuyên môn phức tạp như người điều dưỡng. Chương trình đào tạo NA được quản lý bởi Hội đồng điều dưỡng và hộ sinh.

Tại Nhật Bản, trợ lý điều dưỡng được gọi là “Nursing Care Worker” hoặc “Kaigo Hoken Rōdōsha”. Để trở thành một Nursing Care Worker, cần hoàn thành khóa đào tạo chuyên ngành và đạt chứng chỉ “Nursing Care Work Certification” do Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản cấp. Khóa đào tạo này thường kéo dài từ 6 tháng đến 1 năm tại các trường đào tạo Nursing Care Worker được chính phủ công nhận. Trong suốt quá trình học tập, học viên sẽ được học cách cung cấp các dịch vụ chăm sóc cơ bản cho người già, người khuyết tật hoặc người bệnh, bao gồm tắm rửa, đổi tã, giúp ăn uống, giúp vệ sinh cá nhân và hỗ trợ trong việc vận hành các thiết bị hỗ trợ. Sau khi hoàn thành khóa đào tạo, Nursing Care Worker có thể làm việc tại các cơ sở chăm sóc sức khỏe hoặc tại các gia đình của người bệnh.

Tại Singapore, trợ lý điều dưỡng được gọi là “Nursing Aides”. Để trở thành một Nursing Aide, người đó cần hoàn thành một khóa đào tạo kéo dài khoảng 6-12 tuần. Khóa đào tạo này bao gồm một phần học lý thuyết và một phần thực hành. Nội dung đào tạo bao gồm các kỹ năng cơ bản về chăm sóc người bệnh, bao gồm cách đo huyết áp, lấy mẫu máu, sơ cứu, vệ sinh cá nhân, giúp người bệnh vận động và chăm sóc vết thương. Sau khi hoàn thành khóa đào tạo, Nursing Aides sẽ được cấp chứng chỉ để làm việc trong các cơ sở y tế. Tuy nhiên, họ phải làm việc dưới sự giám sát của các điều dưỡng có trình độ cao hơn.

Tại Trung Quốc, trợ lý điều dưỡng được đào tạo tại các trường cao đẳng y tế, các trường dạy nghề y tế, hoặc các trung tâm đào tạo của các bệnh viện. Khóa đào tạo thường kéo dài từ 6 tháng đến 1 năm, và đào tạo các kỹ năng cơ bản của người làm công tác trợ lý điều dưỡng, bao gồm kỹ năng về vệ sinh cá nhân, chăm sóc bệnh nhân và giúp đỡ người bệnh làm các thủ tục về y tế. Sau khi hoàn thành khóa đào tạo, các sinh viên sẽ nhận được chứng chỉ hoặc bằng cấp tương đương để tham gia vào ngành y tế làm việc.

Phòng Điều dưỡng
Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố