Trong hoạt động quản lý thuốc tại bệnh viện, một thách thức lớn là vấn đề thuốc dễ nhầm lẫn (LASA – Look-Alike, Sound-Alike) và thuốc Nguy cơ cao. Đây là hai nhóm thuốc có thể dẫn đến những sai sót nghiêm trọng nếu không được quản lý và cảnh báo kịp thời.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thuốc LASA là những thuốc có hình dạng, màu sắc hoặc tên gọi gần giống nhau, dễ bị nhầm trong quá trình cấp phát và sử dụng. Các nghiên cứu cho thấy, LASA có thể gây ra từ 6.2 – 14.7% sai sót trong sử dụng thuốc, riêng ở khâu cấp phát chiếm tới 29%.
Hiện nay, cách quản lý hai nhóm thuốc này chủ yếu dừng lại ở việc lập danh mục giấy hoặc bảng cảnh báo dán tường. Cách làm này không chỉ tốn chi phí in ấn, ảnh hưởng thẩm mỹ không gian mà quan trọng hơn là thiếu tính cập nhật và gắn kết trực tiếp với quy trình quản lý thuốc. Điều này đặt ra yêu cầu phải có một giải pháp cải cách hành chính hiệu quả hơn.
Từ thực trạng trên, câu hỏi đặt ra là:
“Làm thế nào để cảnh báo LASA và thuốc Nguy cơ cao được tích hợp ngay trong quy trình nhập – xuất – cấp phát, thay vì chỉ tồn tại trên giấy tờ?”
Ý tưởng cải cách được hình thành với mục tiêu:
- Tăng cường an toàn cho bệnh nhân.
- Tinh gọn quy trình quản lý, giảm bớt giấy tờ.
- Tận dụng công nghệ để số hóa và cảnh báo kịp thời.
Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố triển khai cải cách hành chính trong quản lý thuốc.
Nhằm nâng cao chất lượng phục vụ và đảm bảo an toàn cho bệnh nhi, Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố đã triển khai giải pháp cải cách hành chính trong quản lý thuốc
Điểm mới của giải pháp này là tích hợp cảnh báo trực tiếp vào quy trình cấp phát thuốc, thay vì chỉ dừng lại ở bảng cảnh báo giấy như trước đây. Cảnh báo được thực hiện xuyên suốt từ khâu soạn thuốc đến xuất thuốc và tư vấn cho bệnh nhân, giúp giảm thiểu sai sót và nâng cao an toàn điều trị.
1. Cảnh báo trong khâu Soạn thuốc
Tại kho thuốc và khu vực cấp phát, các thuốc thuộc danh mục LASA và Nguy cơ cao được dán nhãn cảnh báo trực tiếp tại kệ.
2. Cảnh báo trong khâu Xuất thuốc và Tư vấn
Trên Bệnh án điện tử, hệ thống HIS của bệnh viện Nhi đồng Thành phố sẽ tự động hiển thị cảnh báo khi đơn thuốc có chứa thuốc LASA hoặc thuốc Nguy cơ cao.
- Trong khâu xuất thuốc, dược sĩ được hỗ trợ cảnh báo trực tiếp trên màn hình, giúp tăng cường đối chiếu.
- Trong khâu tư vấn thuốc, dược sĩ nhắc lại cho thân nhân bệnh nhi về những lưu ý đặc biệt đối với thuốc có cảnh báo.
3. Các bước triển khai tại Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố
- Xây dựng danh mục thuốc Nguy cơ cao: dựa trên khuyến cáo hướng dẫn của Viện thực hành thuốc an toàn ( Institute for Safe Medication Practices (ISMP) và các nguồn dữ liệu thuốc đáng tin cậy như Pediatric & Neonatal Dosage Handbook.
Thiết lập thông tin trên phần mềm HIS 2.0: Xây dựng trường kê khai thuốc LASA và thuốc Nguy cơ cao trong phần Danh mục thuốc – phần mềm HIS 2.0. Thực hiện kê khai các thuốc LASA và thuốc Nguy cơ cao theo danh mục đã được xây dựng. Cập nhật mỗi khi ngưng cung ứng thuốc cũ hoặc nhập thêm thuốc mới.
- Thao tác xuất thuốc và tư vấn:
– Dược sĩ quét mã hồ sơ bệnh nhân, thông tin đơn thuốc hiển thị trên màn hình xuất bán.
– Hệ thống HIS tự động đánh dấu cảnh báo đối với thuốc LASA và thuốc Nguy cơ cao.
– Dược sĩ Tư vấn sẽ lưu ý các dấu hiệu cảnh báo này để tăng cường đối chiếu trước khi cấp phát và tư vấn cho bệnh nhân.
4. So sánh trước và sau cải tiến
| TRƯỚC CẢI TIẾN | SAU CẢI TIẾN | |
| Việc cập nhật danh mục thuốc LASA và thuốc Nguy cơ cao | Thực hiện định kì mỗi năm 1-2 lần/năm | Đánh giá nguy cơ sai sót do thuốc LASA và thuốc Nguy cơ cao mỗi khi có nhập thuốc mới hoặc ngưng cung ứng một thuốc cũ. |
| Tính năng cảnh báo | Bản giấy in hình ảnh thuốc LASA, không có chức năng đánh dấu thuốc cần cảnh báo trên từng đơn thuốc. | Bệnh án điện tử đánh dấu thuốc LASA và Nguy cơ cao trên mỗi đơn thuốc và Nhãn cảnh báo dán trên kệ trưng bày thuốc: trực quan, dễ nhận diện. |
| Cách thức áp dụng Danh mục LASA và thuốc Nguy cơ cao. | Chủ yếu để tập huấn. | Dược sĩ tăng cường đối chiếu và tư vấn sử dụng các thuốc có dấu hiệu cảnh báo trên Bệnh án điện tử. |
| Gây ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện công việc của Dược sĩ tại Nhà thuốc | Không ảnh hưởng | Không ảnh hưởng |
Cải tiến được triển khai tại Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố với mục tiêu:
- Tăng cường nhận thức của nhân viên y tế về nguy cơ sai sót trong sử dụng thuốc, đặc biệt là nhóm thuốc LASA và thuốc Nguy cơ cao.
- Cung cấp công cụ nhận diện và cảnh báo trực tiếp, hỗ trợ dược sĩ trong quá trình soạn, cấp phát và tư vấn thuốc tại Nhà thuốc.
- Ứng dụng linh hoạt không chỉ tại Nhà thuốc ngoại trú, mà còn có thể mở rộng sang kho thuốc nội trú, kho vật tư y tế, kho hóa chất, cũng như tủ trực tại các khoa lâm sàng, nơi thường xuyên diễn ra hoạt động cấp phát thuốc.
Với những tính năng này, cải tiến không chỉ góp phần giảm thiểu sai sót, mà còn đảm bảo An toàn trong sử dụng thuốc cho bệnh nhân – một trong những tiêu chí quan trọng của Tổ chức quốc tế chứng nhận chất lượng và an toàn cho Người bệnh trong chăm sóc y tế (Joint Commission International )
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Look-Alike, Sound-Alike Medication Names, WHO Collaborating Centre for Patient Safety Solutions, May 2007. [2] The problem of look-alike, sound-alike name errors: Drivers and solutions, Rachel Bryan, Jeffrey K.Aronson, Alison Williams, Sue Jordan, 20 March 2020 [3] Medication Errors Associated with Look-alike/Sound-alike Drugs: A Brief Review, Zaida Rahman, June 2015BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG THÀNH PHỐ
Địa chỉ: Số 15 Đường Võ Trần Chí, xã Tân Nhựt, TP Hồ Chí Minh
Hotline: 1900 1217
Fanpage: https://www.facebook.com/BVNDTP/
Website: https://bvndtp.org.vn/
Tiktok: https://www.tiktok.com/@bvnhidongthanhpho
