Thời gian gần đây trên địa bàn Thành phố và nhiều địa phương trên cả nước hoạt động “Tín dụng đen” diễn ra phổ biến, phức tạp, ngang nhiên, coi thường pháp luật. Có nhiều sự việc đau lòng, hậu quả khôn lường mà nạn nhân của hoạt động “Tín dụng đen” và người thân phải gánh chịu: cha phải viết đơn lìa con; phải bán nhà trả nợ; bị các đối tượng cho vay hăm dọa, hành hung, gây thương tích, thậm chí tước đoạt tính mạng…Tại TP. Hồ Chí Minh, từ năm 2014 Công an thành phố phát hiện một số đối tượng phía Bắc vào thuê nhà và hoạt động tín dụng trái phép, mỗi tháng gây ra một vụ án hình sự, còn hiện nay con số này tăng gấp 4 lần, “Án nhẹ nhất là xâm phạm về chỗ ở, cố ý gây thương tích, cưỡng đoạt, hủy hoại tài sản; còn nặng là giết người. Theo Công an Thành Phố Hồ Chí Minh Tính riêng năm 2023 thành phố có 3 vụ án mạng do thu hồi nợ không được”. Công an thành phố xác định trên địa bàn có 873 đối tượng hoạt động cho vay trái pháp luật và vi phạm lãi suất; trong đó hơn 2/3 là người các tỉnh phía Bắc, không ít đối tượng đang bị điều tra, truy nã. Các lực lượng đã lập biên bản 60 nhóm với hơn 320 đối tượng vi phạm. Tuy nhiên, hầu hết chỉ bị xử phạt hành chính về những vi phạm không đáng kể như không đăng ký tạm trú, gây mất trật tự công cộng… Chỉ ít băng nhóm gây án hình sự bị khởi tố, tạm giam.
Phương thức tiếp cận người có nhu cầu vay tiền: thuê người dán, phát các tờ rơi, tờ quảng cáo tại các trụ điện, bờ tường đến từng ngõ, hẻm; quảng cáo trên mạng internet với các trang web như: chovaytiennong24h.com, vaytiennongsaigon.com… với thông điệp: vay nợ nhanh, không cần thế chấp. Ngoài ra, nhiều “Tổ chức” còn cử nhân viên lân la các quán cà phê để tiếp cận người có nhu cầu vay tiền mặt…. Khi người có nhu cầu vay tiền liên hệ với người vay qua điện thoại, nhân viên “Tín dụng đen” sẽ hẹn gặp, tư vấn để làm các thủ tục cho vay. Người dân chỉ cần đưa bản phôtô CMND, hộ khẩu, giấy phép lái xe… Sau đó, “nhân viên” này sẽ làm hợp đồng vay mượn, trả góp, hợp đồng có thể hiện lãi suất vay nhưng không quá mức lãi suất được quy định, hoặc hợp đồng không thể hiện lãi suất vay nhưng thể hiện số tiền phải trả. Hợp đồng này có chữ ký của người vay tiền, nhưng “nhân viên” cho vay giữ hợp đồng chứ không đưa cho người vay.
Cứ như vậy, số tiền nợ càng nhiều, đến khi không còn khả năng chi trả thì các đối tượng cho vay đe dọa, hành hung, bắt cóc, bôi nhọ danh dự, nhân phẩm, đe dọa người thân của người vay nợ nhằm tạo sức ép buộc phải bán nhà cửa, tài sản trả nợ. Đa phần người cho vay lãi nặng đều có tiền án, tiền sự hoặc có quan hệ với nhiều đối tượng hình sự, ma túy, hoạt động rất xảo quyệt, manh động, tàn bạo và có nhiều kinh nghiệm đối phó với cơ quan Công an
Bên cạnh các biện pháp nghiệp vụ của ngành Công an, Công an thành phố đề nghị các cơ quan, tổ chức, đoàn viên, hội viên và Nhân dân tham gia đấu tranh, ngăn ngừa hoạt các hoạt động “Tín dung đen” và tội phạm cho vay lãi nặng với các hoạt động như:
– Đoàn viên, hội viên và Nhân dân tích cự tham gia xóa bỏ quảng cáo, rao vặt, nhất là quản cáo, rao vặt về “Tín dụng đen”.
– Đề nghị các ngân hàng, tổ chức tín dụng, công ty tài chính cần tăng giáo dục, tuyên truyền nâng cao hiểu biết của người dân về các dịch vụ tài chính, điều kiện vay để người dân tìm đến tín dụng phi chính thức thay vì “Tín dụng đen”, tạo điều kiện để người dân được vay vốn thuận lợi hơn.
– Đề nghị đoàn viên, hội viên và Nhân dân tích cực cung cấp thông tin tố giác tội phạm liên quan đến hoạt động “Tín dụng đen”, cho vay lãi nặng, kể cả hành vi bảo kê cho hoạt động “Tín dụng đen” đến cơ quan điều tra có thẩm quyền.
Phòng Tổ chức cán bộ
Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố
