Lúc  22 giờ 05 phút ngày 28/4/2024, Bệnh viện Nhi đồng Thành Phố tiếp nhận nạn nhân người lớn V. T. Đ. 35 tuổi, nam, tạm trú ở Tân Tạo A, Bình Tân, Thành phố Hồ Chí Minh. Khai thác hoàn cảnh xảy ra tai nạn, (người chủ chứng kiến khai bệnh): Khoảng 21 giờ 30 phút cùng ngày nhập viện nạn nhân đang ngủ thì có 2 thanh niên ở cùng chỗ làm đi nhậu về, (1 thanh niên khoảng 25 tuổi – người đâm, người còn lại 18 tuổi) kêu cửa, sau đó 2 bên có cự cãi qua lại.nạn nhân có lớn tiếng (mâu thuẫn trong sinh hoạt), mang dao dọa 2 thanh niên và lao vào đánh 1 trong 2 thanh niên, thanh niên còn lại thấy vậy lao vào cướp dao đâm 2 nhát: 1 nhát vào ngực phải và 1 nhát vào vùng bụng vị trí gan. Sau khi đâm bệnh nhân chảy máu nhiều, tự chạy sang hàng xóm gọi giúp đỡ, được ông chủ và người cùng chỗ làm đưa đến Bệnh viện Nhi đồng Thành Phố. Tình trạng lúc nhập viện nạn nhân bứt rứt, môi tái, SpO2 khó đo, mạch tứ chi khó bắt, chi mát, huyết áp không đo được, thời gian phục hồi màu da CRT 4-5 giây, tim đều rõ, không âm thổi 85 lần/phút, thở co kéo 30 lần/phút, phổi phế âm giảm bên phải, bụng gồng cứng. Vết thương hở lồng ngực # 4cm liên sườn 2-3 đường trung đòn P, còn chảy máu liên tục dạng dòng, 1 mép vết thương nhọn, 1 mép tù, vết thương hở ranh giới ngực bụng  # 7cm, còn rỉ máu liên tục, 1 mép nhọn 1 mép tù, không vết thương hở bụng, không xây xát tay chân, không gãy xương chi, không vết thương đầu, không chảy máu mũi rang. Xét nghiệm máu cho thấy tình trạng mất máu nặng Hct 26%, tưới máu mô kém: toan chuyển hóa nặng, Latate máu tăng cao: 17.7 mmol/L (bình thường < 2mmol/L), Xquang ngực: tràn máu màng phổi phải (P), Siêu âm bụng: Tổn thương rách gan kèm tụ máu dưới bao gan. Tĩnh mạch cửa còn thấy rõ, thấy được 2 nhánh tĩnh mạch trên gan. Hơi tự do nghĩ từ vết thương thấu bụng chưa loại trừ tổn thương ống tiêu hoá. Dịch ổ bụng lượng ít có hồi âm. Siêu âm ngực: Tràn máu màng phổi phải lượng nhiều. Xẹp phổi đáy phổi phải. Chẩn đoán: Sốc mất máu, đa chấn thương do tai nạn sinh hoạt (bị đâm), vết thương thấu ngực P gây tràn máu màng phổi P lượng nhiều do bị đâm, vêt thương thấu ngực – bụng theo dõi rách gan. Nạn nhân được xử trí đặt khí quản giúp thở, thiết lập 2 đường truyền tĩnh mạch, truyền dịch chống sốc, bơm máu trực tiếp, truyền thuốc vận mạch, bù bicarbonate, đồng thời kích hoạt quy trình báo động đỏ liên viện gồm ê- kíp bệnh viện Nhân Dân 115, bệnh viện Trưng Vương phối hợp ê-kíp Bệnh viện Nhi đồng Thành Phố tiến hành phẫu thuật.

Thì ngực: Vào ngực ở khoan liên sườn V-VI đường nách giữa và trước bên P. Thám sát thấy máu đỏ tươi và cục lượng nhiều, phần nhu mô mặt trước thùy trên phổi P có 1 vết rách dài khoảng 2cm, sâu 1cm, chảy máu rỉ rả. Phần màng ngoài tim còn nguyên vẹn. Tiến hạch khâu vết rách của phổi bằng chỉ PDS 5.0 mũi liên tục. Đặt dẫn lưu màng phổi phải bằng ống dẫn lưu lồng ngực 24F.

Thì bụng: Rạch da đường ngang 8cm vùng thượng vị lệch phải tại vết thương. Thám sát thấy: xương sườn số 9 bên phải bị dao cắt đứt đôi, cơ hoành phải bị rách 1 đường dài 5cm, thông lên trên lồng ngực. Các động mạch gian sườn 9-10 bị đứt ngang, chảy máu thành vòi. Phần nhu mô gan vùng phân thùy VII, rách 1 đường 5cm chảy máu rỉ rả. Tiến hành đốt các động mạch gian sườn bằng đốt điện. Khâu cơ hoành bị rách bằng chỉ PDS 2.0 mũi chữ U. Khâu nhu mô gan bị rách bằng chỉ Vicryl 1.0. Kiểm tra kĩ không chảy máu. Khâu nối xương sườn bị đứt. Đóng các vết mổ bằng chỉ vicryl 1.0, vicryl 2.0 và nylon 2.0. Nội soi ổ bụng kiểm tra các tạng đặc không tổn thương, dạ dày và ruột non, đại tràng không tổn thương gì.

Chẩn đoán hiện tại: Sốc mất máu -Vết thương thấu ngực bụng xuyên thùy trên phổi phải, gãy đứt xương sườn số 9, vết thương xuyên cơ hoành và gan. Hậu phẫu ngày 1 Phẫu thuật cầm máu động mạch gian sườn, khâu nhu mô gan, nhu mô phổi, xương sườn số 9, dẫn lưu màng phổi P. Lượng máu truyền 1750 ml hồng cầu lắng, 1000ml huyết tương tươi đông lạnh, 6 đơn vị tiểu cầu và 3000ml dịch truyền điện giải trước và trong lúc phẫu thuật.

Tình trạng sau phẫu thuật nạn nhân được điều trị tiếp tại khoa hồi sức ngoại, hỗ trợ hô hấp, kháng sinh, giảm đau, điều chỉnh điện giải toan kiềm, sinh hiệu ổn định, không cần truyền máu thêm Hct 39%, ống dẫn lưu màng phổi phải ra khoảng 80 ml dịch hồng nhạt. Dự kiến tình trạng nạn nhân ổn định sẽ chuyển bệnh viện người lớn điều trị tiếp.

Kích hoạt quy trình báo động đỏ liên viện gồm ê-kíp Bệnh viện Nhân Dân 115, Bệnh viện Trưng Vương, Bệnh viện Nhi đồng Thành Phố kịp thời cấp cứu cho nạn nhân.

BSCK2. Nguyễn Minh Tiến
Bệnh viện Nhi Đồng Thành phố