Áp dụng kỹ thuật oxy hoá máu qua màng ngoài cơ thể (ECMO) cứu sống trẻ sơ sinh hậu phẫu tim bẩm sinh nặng phức tạp

Vừa qua Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố tiếp nhận một trẻ L. G. H. 2 ngày tuổi, giới nam, ngụ ở Mỏ Cày Nam, Bến Tre, được chuyển viện trong tình trạng khó thở, tím tái. Bệnh sử ghi nhận trẻ sanh thường đủ tháng cân nặng lúc sinh 2800g, sau sanh trẻ khóc to nhưng sau đó bắt đầu tím môi, dầu chi, tím tái toàn thân,SpO2 còn 50-60% (bình thường 96-88%) chẩn đoán viêm phổi, tim bẩm sinh, được điều trị đặt nội khí quản giúp thở, kháng sinh, chuyển Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố. Tại đây, trẻ được các bác sĩ cấp cứu hỗ trợ hô hấp, thăm khám, xét nghiệm máu và chụp Xquang phổi, siêu âm tim ghi nhận trẻ bệnh tim phức tạp: Chuyển vị đại động mạch, thông liên thất, thiểu sản cung động mạch chủ, còn ống động mạch. Chẩn đoán viêm phổi, suy hô hấp nặng, tim bẩm sinh phức tạp, được xử trí tiếp tục thở máy, kháng sinh, điều trị thuốc hỗ trợ tim, truyền thuốc PGE1 giữ thông ống động mạch và thủ thuật Rashkind xé vách liên nhĩ để làm thông hai vòng tuần hoàn bị tách biệt do chuyển vị đại động mạch gây ra, từ đó máu được oxy hóa đi nuôi các cơ quan trong cơ thể. Sau đó, trẻ được phẫu thuật tim, sửa chữa triệt để các bất thường của tim như chuyển gốc động mạch, vá lỗ thông liên thất, cột ống động mạch tái tạo sửa chữa cung động mạch chủ. Sau mổ tim 1 ngày tình trạng trẻ xấu dần, trụy tim mạch phải sử nhiều loại thuốc vận mạch liều cao, tổn thương gan thận, trẻ suy hô hấp ngày càng nặng tím tái, độ bão hòa oxy máu SpO2 giảm nặng còn 50-60%, tim co bóp yếu phân suất tống máu giảm còn 25-30% (bình thường 60-80%), phổi tổn thương nặng, thâm nhiễm 2 phế trường. Các bác sĩ đã hội chẩn với ê kíp ECMO tiến hành đặt cannula mạch máu và gắn nối với hệ thống máy ECMO để cung cấp oxy qua màng ngoài cơ thể, hỗ trợ tuần hoàn thay thế tim chuyển máu có oxy từ hệ tuần hoàn đến và cung cấp oxy cho mô và các cơ quan trong cơ thể trẻ. Kết quả sau gần 2 tuần chạy ECMO, phối hợp với các điều trị hỗ trợ tích cực khác, tình trạng suy hô hấp, huyết động trẻ cải thiện dần, không còn dung thuốc vận mạch, được cai máy ECMO, thở máy với thông số thấp, sau đó được cai máy thở, và thở khí trời, tỉnh táo, bú khá, chức năng gan thận dần trở về bình thường, được xuất viện sau hơn 1 tháng điều trị. Đây là trường hợp đặc biệt trẻ tim bẩm sinh phức tạp được cứu sống nhờ kỹ thuật ECMO.

Hình ảnh tổn thương phổi trước chạy ECMO cải thiện dần trong lúc chạy ECMO