Nhắc đến Tết Nguyên đán, Tết cổ truyền ai trong chúng ta đều cảm thấy rộn ràng và nhiều cảm xúc khó tả. Tết là thời điểm đánh dấu kết thúc năm cũ đồng thời cũng là khởi đầu một năm mới. Tết là dịp để gia đình đoàn viên cùng nhau, nhìn lại một năm đã qua và hứa hẹn một năm mới an khang, sung túc, ấm no và hạnh phúc hơn. Và lì xì trở thành một tục lệ không thể thiếu trong những ngày Tết. Trong suốt những ngày Tết, có lẽ, ngoài bánh mứt, quần áo đẹp thì những đứa trẻ luôn mong chờ và háo hức nhất là được người lớn tặng cho những chiếc bao lì xì đỏ thắm khiến chúng vui vẻ và hạnh phúc hơn bao giờ hết.

Tục mừng tuổi đầu năm đã được lưu truyền từ năm này sang năm khác và cho đến tận bây giờ được gìn giữ. Lì xì đầu năm mới là một nét văn hóa đẹp và không thể thiếu trong Tết cổ truyền của người Việt Nam. Dạy trẻ về truyền thống lì xì, biết quý trọng đồng tiền, chi tiêu hợp lý…là những bài học cha mẹ có thể truyền tải thông qua ngày Tết.

Lì xì ngày Tết xuất phát từ câu chuyện kể khi ông Táo lên chầu trời vào ngày 23 tháng chạp hằng năm, ông Bụt tặng cho trẻ một phong bao lì xì đỏ đựng những đồng tiền xu để tránh quỷ dữ đến gây rối. Ông Bụt dặn gia đình đặt ở dưới gối khi các bé đi ngủ. Quỷ dữ xuống phá trẻ sẽ bị ánh sáng của đồng tiền Phật làm cho chói mắt. Vì thế, chúng sẽ sợ, bỏ chạy. Sau này, người lớn trong gia đình cũng làm theo lời Bụt, cứ đến Tết là tặng cho trẻ nhũng đồng xu để xua đuổi quỷ dữ.

Ngày nay, tục lì xì trở thành tiền mừng tuổi mà người lớn cho trẻ nhỏ với ý nghĩa là lời chúc khỏe mạnh, ăn mau chóng lớn, vui chơi và học hành tấn tới chứ không mang nặng ý nghĩa về vật chất.

Với người lớn tuổi, tiền lì xì có ý nghĩa mong nhiều sức khỏe để có thể bên cạnh con cháu. Do đó trẻ không được kỳ vọng về số tiền mà mình nhận được. Đây là bài học đầu tiên trong kỹ năng sống mà trẻ có thể học được từ tục lì xì ngày Tết.

Cha mẹ giải thích để trẻ hiểu, khi trẻ nhận được lời chúc may mắn, yêu thương từ người khác thì các trẻ cần biết cách chia sẻ niềm vui, may mắn đến người đối diện. Vì vậy, khi nhận được tiền lì xì, trẻ thể hiện sự biết ơn, mỉm cười, nhận lì xì bằng hai tay và nói lời cảm ơn. Điều này thể hiện sự trân trọng và biết ơn của người nhận đối với người cho. Những cử chỉ lễ phép này sẽ khiến mọi người đều cảm thấy vui vẻ và hài lòng.

Và đặc biệt cha mẹ dạy trẻ những lời chúc Tết. Khi trẻ gặp người lớn với những lời chúc phúc, may mắn đầu năm. Cha mẹ có thể giúp trẻ suy nghĩ vài câu chúc đơn giản phù hợp với từng đối tượng. Nếu chúc người lớn tuổi thì nên “ Chúc ông/ bà sức khỏe dồi dào, sống lâu trăm tuổi”, gặp các cô/dì thì chúc “Chúc cô/dì năm mới sức khỏe, vui khỏe, trẻ đẹp rạng ngời”, gặp chú/bác thì chúc “Chúc chú/bác năm mới sức khỏe, phát tài phát lộc”.

Chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Mỹ Dung
Đơn vị tâm lý – Bệnh viện Nhi đồng Thành phố