Cú sốc trước cái chết của người thân: Làm thế nào để chấp nhận và vượt qua nỗi đau khi người thân yêu đột ngột qua đời
5 giai đoạn đau buồn và 5 cách để vượt qua
Cái chết của người thân làm cuộc sống của bạn thay đổi mãi. Tin xấu ập đến, và thời gian như ngưng trôi.
Có một số điều trong cuộc sống tàn khốc như cái chết bất ngờ của một người thân yêu. Thế giới của bạn rơi vào hỗn loạn và bạn tràn ngập tuyệt vọng, bạn cảm thấy như bị mắc kẹt trong cơn ác mộng và không thể thức dậy:
“Làm thế nào mà điều này có thể xảy ra? Nó không thể là sự thật!”
Một cái chết đột ngột phá vỡ cảm giác an toàn của chúng ta. Chúng ta muốn tin rằng những người thân yêu của chúng ta được an toàn không bị tổn hại. Chúng ta cho rằng tai nạn và bệnh tật sẽ chừa người thân yêu của chúng ta ra. Vì vậy, khi bi kịch xảy ra bất ngờ, chúng ta bị sốc. Toàn bộ cơ thể của chúng ta rung lên chỉ với một cụm từ duy nhất: Tại sao?
Một cái chết bất ngờ làm bạn đau khổ cùng cực. Bạn không thể chối bỏ nó, bạn không thể lý luận với nó. Bạn biết rằng cuộc sống của mỗi người sẽ không ai giống ai
Quá trình chấp nhận sự qua đời của người thân: tiến trình 5 giai đoạn đau buồn
Nhà tâm lý học Kubler Ross đã đưa ra năm giai đoạn đau buồn để từ đó cung cấp một mô hình hữu ích để lường trước những diễn tiến tâm lý có thể xảy ra khi thông báo tin buồn và khi an ủi người bệnh và thân nhân. Ross đã dành phần lớn cuộc đời của mình để làm việc với các bệnh nhân mắc bệnh nan y. Mặc dù các giai đoạn này không phải là phổ quát, cũng không xảy ra theo từng bước, nhưng chúng có thể hữu ích khi suy ngẫm về đau buồn, mất mát.
1.Chối bỏ: Bạn bị sốc và phủ nhận, thường đi kèm với cảm giác bị chết lặng, thờ ơ với sự đời, sống cô lập. Bạn có xu hướng cứ gặm nhấm nỗi đau hoặc tiếp tục làm cho mình bận rộn, hay làm bất cứ điều gì để trì hoãn việc trải qua nỗi đau và tuyệt vọng về sự ra đi của người thân yêu đã gây ra cho bạn.
2.Giận dữ: Cơn thịnh nộ nổi lên trong bạn. Bạn có thể hướng sự tức giận của bạn vào bác sĩ, bạn bè, vợ / chồng, anh chị em, xã hội hoặc thậm chí là chính bạn. Nhưng khi tức giận nhanh chóng biến thành sự đổ lỗi, nó đem đến cho ta cảm giác thoải mái một chút. Khi việc đổ lỗi cho người khác dần nguôi ngoai, nỗi đau trở lại. Sự tức giận cũng gây ra một cuộc khủng hoảng về đức tin, cơn thịnh nộ vào một vị thần đã cho phép điều kinh khủng như vậy xảy ra. Bạn thậm chí có thể cảm thấy tức giận với người quá cố vì đã bỏ rơi bạn.
3.hương lượng trả giá: Trong nỗ lực giảm bớt nỗi đau mất mát, bạn cố gắng mặc cả với nó. Bạn có những thay đổi đột ngột hoặc có lời hứa hẹn, chẳng hạn như, “Tôi sẽ trở thành một người tốt hơn.” hoặc ” tôi sẽ đổi hướng sang việc trân trọng những ký ức về anh ấy/ cô ấy” Nhưng lời hứa trong lúc đau buồn như vậy rất khó giữ lời. Mặc cả giúp làm dịu cơn giận của bạn và là nỗ lực đầu tiên của bạn để giữ bình tĩnh trước sự mất mát.
4.Trầm cảm, buồn bã: Sau khi vượt qua giai đoạn phủ nhận, tức giận và mặc cả, thực tế đau đớn về cái chết của người thân lại bao trùm lên bạn. Trầm cảm đẩy bạn xuống cho đến khi bạn gục ngã dưới vòng xoáy sâu thẳm của cảm xúc, mắc kẹt với các cảm xúc tiêu cực. Mọi thứ đều trở nên vô nghĩa. Kiệt sức làm bạn khổ sở. Bạn có thể rơi vào tình huống tự hủy hoại bản thân như ăn quá nhiều/quá ít, ngủ quá nhiều/ quá ít hoặc sống cô lập. Lối sống như vậy có thể đã tồn tại trong cuộc sống của bạn trước khi mất người thân nhưng thường gia tăng trong giai đoạn trầm cảm.
5. Chấp nhận.
Bạn bắt đầu chấp nhận thực tế ở hiện tại. Bạn nhận ra rằng, mặc dù mọi thứ đã thay đổi, nhưng bạn phải tiếp tục sống. Bạn bắt đầu tìm thấy sự bình yên trong nội tâm. Có lẽ trong ký ức bạn cảm thấy dễ chịu, thay vì cảm thấy chán nản hay bị tổn thương. Bạn có thể mơ về người thân yêu của mình hoặc độc thoại với bản thân. Bạn bắt đầu tìm kiếm những mối quan hệ mới.
Con đường phục hồi sau mất mát
Các giai đoạn đau buồn có thể kéo dài hàng tháng hoặc hàng năm. Mọi người đi qua chúng khác nhau. Để giúp bản thân hồi phục sau mất mát, hãy xem xét các đề xuất sau:
- Tìm kiếm sự giúp đỡ: Một cộng đồng bạn bè và gia đình là một nguồn lực tuyệt vời. Chấp nhận bất cứ sự giúp đỡ nào mà họ có thể hỗ trợ và đừng ngại yêu cầu thêm sự trợ giúp.
- Tự đánh lạc hướng bản thân: Cô lập sau đau khổ, mất mát là phổ biến, nhưng cảm xúc tiêu cực kéo dài dẫn tới nguy cơ cao mắc rối loạn trầm cảm. Đi gặp gỡ bạn bè, đăng ký tham giao vào hội những người mất người thân, hoặc tìm một cộng đồng tôn giáo hoặc thực hành thiền định…hãy chọn bất cứ hoạt động nào mang lại cho bạn những giây phút vui vẻ, thư giãn
- Duy trì chăm sóc bản thân: Giữ bạn luôn năng động, trải nghiệm những điều mới như tập thể dục, viết nhật ký hoặc yoga. Ra khỏi nhà sẽ giúp bạn thoát khỏi mớ cảm xúc của mình, chẳng hạn như tham gia một lớp học, đến các buổi hòa nhạc truyền cảm hứng, hoặc ghé thăm các phòng trưng bày.
- Tìm ý nghĩa cuộc sống: Có một cuốn sách mới rất hay của tác giả David Kessler, “Tìm ý nghĩa cuộc đời: Giai đoạn thứ sáu của nỗi đau, mất mát”.
Trong đó, anh để cập đến về cái chết của đứa con trai 21 tuổi của mình do dùng thuốc quá liều, anh biết mình phải tìm cách vượt qua sự mất mát bất ngờ, tàn khốc này, một cách để tưởng nhớ con trai anh. Những cuốn sách như thế này đem đến cho bạn một cái nhìn khác và bạn nhận ra rằng bạn không cô đơn. Những quyển sách cũng cung cấp cho bạn một số cách thức để giúp bạn phục hồi, vượt qua nỗi đau mất mát.
- Hướng đến sự tươi mới: Đến một lúc nào đó, bạn sẽ có một lựa chọn: Bạn có để nỗi đau làm cuộc sống của bạn bế tắc hay bạn cố gắng tiến về phía trước? con trai của bạn tôi đã chết tại chỗ vì bị một chiếc xe đâm vào khi thằng bé đang trượt ván. Đến bây giờ khi tôi nghĩ về nó tôi còn bị sốc dù đã hai mươi năm qua. Vượt qua nỗi đau mất con, anh bạn tôi đã thay đổi và vụt sáng. Anh ấy đã viết cho con trai mình một bức thư cảm động được đăng trên một tờ báo địa phương, bức thư nói về những kỷ niệm hai cha con đã từng có với nhau và cảm ơn con đã đến bên cuộc đời ba mẹ. Trong bức thư, anh bạn tôi chia sẻ rằng con trai anh là người đã hiến tạng “mắt thằng bé đã đem đến ánh sáng cho người không nhìn thấy”. “bây giờ phổi của con trao đổi khí trong một cơ thể khác.” Đó là một nghĩa cử cao đẹp.
Khi tôi hỏi anh bạn làm thế nào anh ấy tìm thấy sức mạnh để tiếp tục, anh ấy nói, “Tôi quyết định cách tốt nhất để tưởng nhớ con trai tôi, là tôi phải sống một cuộc sống hạnh phúc. Tôi chắc chắn đó là điều con tôi muốn.”
Không ai hồi phục hoàn toàn sau cái chết bất ngờ của người thân. Tất cả chúng ta đều bị ảnh hưởng trước những mất mát như vậy. Nhưng đừng từ bỏ cuộc chiến để tiếp tục. Nỗi buồn có thể được trân trọng, nâng niu và thực sự là một phần không thể thiếu của cuộc sống. Nỗi buồn có thể, nghe có vẻ ngược đời, vun đắp cho hạnh phúc của chúng ta và làm đời sống của chúng ta thăng hoa hơn.
Chuyên gia tâm lý Ngô Phạm Thị Thúy Trinh dịch
Đơn vị tâm lý – Bệnh viện Nhi đồng Thành phố
